Bitirme Çalışması İçerik Hazırlama
Bitirme çalışması, uzun bir çalışma süresinde edinilen bilgileri, deneyimleri içereceği için iyi düzenlenmiş bir kitap, konu ile ilgilenen kişiler için yararlı bir kaynak olacaktır. Bu sebeple çalışma kitabının içeriğinin hazırlanmasında bazı kurallara dikkat edilmelidir.
Önsöz
Uzun bir çalışmayı tamamlayan kişinin teknik ve bilimsel içeriğinden bağımsız olarak görüşlerini yazdığı bölümdür. Ayrıca bu bölümde, bitirme çalışması sırasında bilgi, kaynak v.b. yardımı alınan kişi ve kuruluşlara teşekkür edilmelidir. Bu bölümde, çalışmasını tamamlayan kişi kendisine destek olan, yardım eden ailesine ve arkadaşlarına da teşekkür edebilir.
Başlık
Bitirme çalışmasının başlığı, kitabı okuyacak kişilere konu hakkında fikir verecek şekilde belirlenmelidir. Başlık ne çok kısa ne de ilgiyi dağıtacak kadar uzun olmalıdır. Örneğin “Veri Madenciliği”, veri madenciliği konusunda birden fazla yöntem olduğu için, bitirme çalışması hakkında yeterli fikir veremeyen genel bir başlıktır. “Veri Madenciliğinde Karar Ağacı Teknikleri ile sınıflandırmada Bir Uygulama“ gereksiz kelimeler içerdiği için karmaşık bir başlıktır. “Veri Madenciliğinde Karar ağaçları” konuyu tanıtmak için yeterli ve anlaşılır bir başlıktır.
Özet
Bir bitirme çalışmasının en çok okunan bölümleri özet, giriş ve sonuç bölümleridir. Konu hakkında sadece genel bilgi edinmek isteyen kişiler çoğunlukla bu üç bölümü okumakla yetinirler. Bunun için çalışmanın konusu ve elde edilen önemli sonuçlar özet, giriş ve sonuç bölümlerinde tekrar tekrar yazılmalıdır.
Özetin amacı, okuyucunun çalışma konusu hakkında genel bir fikir sahibi olmasını sağlamaktır. Özetin ilk paragrafında çalışma konusu tanıtılmalıdır. Diğer paragraflarda çalışmanın kapsamı ve amaçları adım adım anlatılmalı, kullanılan yöntemler kısaca tanıtılmalı ve ana sonuçlar verilmelidir.
Özet, tamamlanmış bir çalışmayı anlattığı için geniş geçmiş zaman kullanılmalıdır. Anlatım, “yapılmıştır, tamamlanmıştır” gibi edilgen yapıda olmalıdır.
Çalışma Metni
Okuyucunun bitirme çalışması kitabını rahat takip edebilmesini ve ilgilendiği bilgilere kolayca ulaşabilmesini sağlamak için çalışma metni ana bölümlere ayrılarak yazılmalıdır. Her çalışma metninin ilk bölümü giriş, son bölümü ise sonuç bölümü olmalıdır.
Giriş Bölümü
Giriş bölümü, okuyucunun konuyla ilgili başka yayınları okumaya gerek duymadan çalışmayı anlayıp değerlendirebilmesini sağlamak için yeterli temel bilgileri içermeli, çalışmanın yapılmasının gereğini ve amacını da kısaca anlatmalıdır. Bu konunun seçiliş sebebi ve konunun neden önemli olduğu, giriş bölümünde iyi bir şekilde vurgulanmalıdır.
Giriş bölümünün yapısı şöyle olmalıdır:
· Çalışma konusunun tanımı bir kez daha yapılmalıdır.
· Bitirme çalışmasının anlaşılabilmesi için bilinmesi gereken ön bilgiler varsa anlatılmalıdır.
· Aynı konuda, daha önce yapılmış çalışmalar varsa anlatılmalı ve değerlendirilmesi yapılmalıdır.
· Çalışmada kullanılan yöntemler ve bu yöntemlerin seçiliş sebebi açıklanmalıdır.
Okuyucunun hangi bölümleri okuyacağına karar vermesini kolaylaştırmak için bitirme çalışması kitabının sonraki bölümleri kısaca tanıtılmalıdır.
Diğer Bölümler
Bitirme çalışması kitabının girişten sonraki bölümlerinde, girişte ana hatlarıyla tanıtılan bitirme çalışması, ayrıntılı olarak anlatılmalıdır. Bu bölümler, çalışma hakkında ayrıntılı bilgi sahibi olmak veya aynı konuda çalışma yapmak isteyen kişilere yönelik olacağı için yapılan bitirme çalışması, önemli bilgileri atlamadan adım adım anlatılmalıdır. Genellikle bitirme çalışması kitabını okuyanlar, her ana bölümün ilk paragrafını okuyarak o bölüm hakkında fikir sahibi olmaya çalışırlar. Bunun için her ana bölümün ilk paragrafı o bölümü ana hatlarıyla tanıtmalıdır.
Bitirme çalışmasının daha rahat değerlendirilmesi ve anlaşılabilmesi için anlatım, şekil ve tablolarla kuvvetlendirilmelidir. Bitirme çalışması deneysel bir çalışma ise yapılan deneylerden elde edilen sonuçlar tablolar halinde verilerek, sonuçların değerlendirilmesi kolaylaştırılmalıdır. Deneysel olmayan bitirme çalışmalarında da özel durumlar haricinde mutlaka bir “Uygulama“ bölümü olmalıdır. Bu bölümde, gerçekleştirilen sistemin nasıl uygulandığı ve uygulama aşamasında elde edilen sonuçlar anlatılmalıdır. Uygulama bölümünde, veri sayısının genelleme yapılabilecek kadar çok olmasına dikkat edilmelidir.
Sonuç Bölümü
Sonuç bölümü, gerçekleştirilen çalışmadan elde edilen sonuçların değerlendirildiği bölümdür. Bu bölümün yapısı şöyle olmalıdır:
· Çalışma konusu tanımlanmalı ve kullanılan yöntemler özetlenmelidir.
· Elde edilen sonuçlar açık ve basit cümlelerle ifade edilmelidir.
· Deneysel çalışmalarda, farklı deney sonuçlarının değerlendirilmesinden elde edilen ana sonuçlar anlatılmalı mümkünse bu sonuçlara göre genellemeler yapılmalıdır.
· Bu konuda çalışmak isteyenlere yol göstermek için yapılan bitirme çalışmasında başlangıçta belirlenen hedefe ne kadar ulaşıldığı, çalışmanın üstün ve eksik yönleri anlatılmalı ve ileriye yönelik çalışmalar için, varsa öneriler belirtilmelidir.
